Met veel tromgeroffel aangekondigd en vervolgens misschien wel met net zo veel herrie neergesabeld: de documentaire The Game Changers, welke plantaardig eten in een ander, sportiever daglicht probeert te zetten. Lees je alleen alles wat je gelooft? Top, scrol dan verder voor wat nuance en stimuli om toch wat van je Netflix tijd hieraan te besteden.

The Terminator op planten

Ik had er best zin in na het zien van de flitsende trailer: een docu waarin allerlei superhelden voorbij komen topprestaties op planten leveren. Aangezien ik al een tijdje heel lekker aan het gaan ben op een grotendeels plantaardig dieet, paste dit wel in mijn straatje. Natuurlijk hou ik ook best van zaken die aansluiten bij mijn overtuigingen. Maar goed, een pro journalistiek medium als FIT-MAN moet natuurlijk ook ietwat kritisch blijven. Waar moet je anders naar toe, buiten dit bastion van erudiete wijsheden over de leven, trainen en voeding? Enfin, dit is wat ik zag:

Dat meer mensen interesse hierin hebben blijkt wel uit het aantal views (11 mio op datum van schrijven januari 2020). Ik bedoel: je ziet gewoon de Eik in het eerste frame flexen met z’n ongeëvenaarde guns. De man die Predator himself naar het walhalla schoot (hoe zou dat vlees smaken btw?), eet blijkbaar ook vooral plantaardig. Hij produceerde de film trouwens ook, samen met Jackie Chan.

Topatleten op groene brandstof

We volgen in de docu James Wilks, een voormalig UFC vechter en specialist op het gebied van martial arts. Een aardige held dus. Wanneer hij geblesseerd raakt besluit hij te onderzoeken hoe hij zo goed mogelijk kan herstellen hiervan. Hij stuit vervolgens op het dieet van gladiatoren, welke op een patroon van bonen en granen hun leven bevochten in de arena. Tijdens botonderzoek kwam naar voren dat ze in zeer goede gezondheid verkeerden. Om dit verder te staven besluit hij onderzoek te doen naar sporters die ook dit dieet aanhouden in deze tijd en spreekt hij specialisten die hem meer kunnen vertellen over de voordelen van een vegan dieet vanuit voedingsonderzoek. Buiten Arnie Swa zien we onder andere een olympic lifter, baanfietser en strongman die topsport bedrijven op niet-dierlijk voedsel. Ook bijvoorbeeld Carl Lewis leverde zijn top sprint tijden op een vegan dieet (en een beetje juice maar dat terzijde).

Dit vertrekpunt maakt de docu sowieso interessant om te kijken. Veel mensen koppelen vanuit onbewuste overtuigingen een vegan dieet niet automatisch aan gezondheid, laat staan aan topsport. Bij mij begon onder andere wat te dagen door voorbeelden in de wedstrijdarena van CrossFit, waar bijvoorbeeld Jeremy Reijnders (eerder fitste man van Nederland), Nienke van Overveld (dit jaar naar de Games voor Nederland) en Linda Keesman het succes van plantaardig eten bewijzen. Inmiddels ken ik meer en meer mensen die hun voorbeeld volgen.

Het inzicht dat herstel, gezondheid en prestaties vanuit plantaardig eten een positieve impuls krijgen maakt dat ik blij ben met de documentaire. Door de beschikbaarheid op Netflix kan het daarbij potentieel veel mensen een nieuw, waardevol stuk kennis bieden. Uit mijn naaste omgeving heb ik veel mensen gehoord die op een andere manier naar plantaardig eten zijn gaan kijken na het zien van de docu en dit wilden gaan doorvoeren in hun leven.

Klein beetje huilon

Maakt dit The Game Changers een goede documentaire? Dat nou weer niet. Ik moest af en toe een klein beetje inwendig huilen, door de gemiste kansen. Mijn belangrijkste kritiek is het gebrek aan nuance, waardoor de makers een te positief beeld proberen te schetsen. Op zich ook logisch: met een gematigde boodschap maak je niet per se een docu die veel impact maakt. Er is gekozen om feiten en beelden te vinden die goed passen in de verhaallijn, waardoor een soort sprookje ontstaat. Niet dat de informatie per se onjuist is overigens: veel zaken rondom plantaardig eten zijn bewezen gezond. Door de aanpak van overselling die je meer ziet in (Amerikaanse) docu’s op Netflix, komt het echter nogal hijgerig over en ga je eerder twijfelen of de info wel klopt.

Het gaat ook vooral om de volgordelijkheid van succesfactoren: de geportretteerden zijn niet door plantaardig eten succesvol maar mét. Door hun aanleg, manier van trainen, rust en deze voeding weten ze hun prestaties te leveren. Die voeding speelt daar wel een grote rol in maar je kunt nooit stellen dat dit dieet dé sleutel tot succes is. Ik hoop (en denk) het overigens wel, maar bewijsbaar is dit door te veel complexiteit voor goed onderzoek nu eenmaal niet helemaal. Het inzicht dat je zo goed kunt presteren op dergelijke voeding is natuurlijk wel voor veel mensen nieuw, die nog steeds denken dat je te dure proteïne kwarkjes nodig hebt om je biceps te smeren.

Er wordt ook middels experimenten in de docu gezocht naar bewijslast. Dat is grappig maar dit levert natuurlijk niet voldoende bewijs (al zou ik wel graag eens mijn boner prestaties willen meten). Vanuit eigen ervaring weet ik wel dat plantaardig eten een geweldige impuls aan herstel en gezondheid geeft. Er zijn daarnaast meer redenen om plantaardig voedsel te verkiezen boven dierlijk, waar de docu niet over rept: voor duurzaamheid en dierenwelzijn ook. Deze zwaarwegende redenen, gecombineerd met de lijfelijke ervaring, maakt dat ik zelf inmiddels zo min mogelijk dierlijk voedsel consumeer. En af en toe een puntje appeltaart, maar dat is overmacht hè?

Kennis voor fitte Henk en Ingrid

Toch is het goed dat de docu er is, om een brede groep te bereiken die weinig kennis van het onderwerp heeft. In 2018 steeg bijvoorbeeld de vleesconsumptie voor het eerst in negen jaar, ondanks de groeiende bewustwording. De invalshoek vanuit sport kan mensen een nieuw inzicht geven en ook wat van hun onbewuste overtuigingen wegnemen. Zoals dat echte mannen of sporters vlees en zuivel horen te eten bijvoorbeeld.
Dan moet je natuurlijk wel open willen staan voor de onderliggende boodschap, en aangezien voedsel ongeveer een religie is geworden, maakt dat veel mensen en recensenten de makkelijke weg kiezen de docu neer te sabelen. We trekken ons steeds liever en makkelijker terug in onze bubbel: aan de ene kant zie je steeds fanatiekere vleeseters (winter barbecuen is een nieuwe vaderlandse hobby aan het worden), aan de andere kant activistische, linksdraaiende grachtengordel vegans (uit het handboek van FvD). Dat zijn natuurlijk ook niet de doelgroepen voor deze docu.

Gelukkig ben jij op het fitste domein van Nederland aan het lezen en lees je dus niet alleen wat je gelooft. Om een kort verhaal lang te maken: ga ‘m kijken, laat de boodschap op je inwerken en roer eens wat minder dierlijke producten door je dieet. Of nog concreter: voeg aan elke maaltijd groente (en wat fruit) toe komende maand. Het helpt je afwisselend en minder dierlijk te eten en je doet je darmflora een enorm plezier. Met deze nuance zal het jou (en de wereld) een hoop brengen!

Kijken? Check The Game Changers op Netflix

Tip: lees over hoe 500 gram groente elke dag je blij maakt in deze blog van Oersterk.

Mening/opmerking/klacht/lofzang over dit stuk of The Game Changers? Laat het me vooral weten. haha doei.